Šifra predmetaRDN007
 Nastavnik / Nastavnici Ranka Stanković, Јован Чудомировић
 Status predmeta izborni
 Broj ESPB 6
Uslov

Sadržaj predmeta

Teorijska nastava
Uvod u kognitivnu nauku (istorija i savremeno stanje).
Pristupi saznanju iz ugla kognitivne nauke (kognitivna psihologija, lingvistika, psiholingvistika, neurolingvistika, veštačka inteligencija)
Kognitivna semantika. Kognitivna gramatika.
Kategorizacija. Prototip. Nivoi kategorizacije. Gramatičke kategorije (semantička osnova gramatičkih kategorija).Konceptualizacija. Konceptualizacija i značenje. Načini konceptualizacije (pojmovna metafora, pojmovna metonimija, scenario). Organizacija konceptualne strukture (frejm, domen, shema, perspektivizacija, mentalni postor).
Mentalni leksikon (modeli organizacije leksičke memorije).
Verbalne asocijacije i konceptualizacija. Analiza verbalnih asocijacija kao metoda kognitivne semantike i gramatike.Konkretni primeri primene kognitivnog pristupa u semantičkim i gramatičkim istraživanjima na materijalu srpskog jezika u poređenju sa drugim jezicima.
Dostignuća kognitivne lingvistike koja se koriste u razvoju inteligentnih programskih sistema. Metode kognitivne obrade jezika u problemima pronalaženja informacija, ekstrakcije informacija, automatskog prevođenja, analize osećanja.  Evaluacija metoda mašinskog učenja i automatskog rezonovanja iz ugla kognitivne lingvistike. Resursi za evaluaciju.

Praktična nastava: Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad
Kreativne radionice, seminarski radovi, domaći zadaci, analize kognitivnih istraživanja i interaktivne diskusije prema sadržaju i strukturi teorijske nastave. Analiza jezičkih funkcija u odabranim sofverskim paketima.

Literatura

  1. R. Dragićević, Leksikologija srpskog jezika, Zavod za udžbenike, Beograd, 2010.
  2. R. Dragićević, Verbalne asocijacije kroz srpski jezik i kulturu., Društvo za srpski jezik i književnost Srbije, Beograd, 2010.
  3. W. Croft and D.A. Cruse, Cognitive Linguistics, Cambridge University Press, 2004.
  4. R.W. Langacker, Foundations of Cognitive Grammar., Stanford University Press, 2007.
  5. J.R. Taylor, Linguistic Categorization. Prototypes in Linguistic Theory., Oxford University Press, 2003.
  6. V.A. Maslova, Vvedenie v kognitivnuю lingvistiku: učebnoe posobie., Flinta, Moskva, 2011.
  7. G. Lakoff and M. Johnson, Metaphors We Live By, The University of Chicago Press, 2008
  8. D. Klikovac, Metafore u mišljenju i jeziku, HH vek, Beograd, 2004.
  9. Katarina Rasulić, Jezik i prostorno iskustvo., Filološki fakultet Univerziteta u Beogradu, 2004.
  10. M. Johnson, The Body in the Mind. The Bodily Basis of Meaning, Imagination, and Reason, The University of Chicago Press, 1990.
  11. G. Lakoff, Women, Fire, and Dangerous Things. What Categories Reveal about the Mind, The University of Chicago Press, 2008.
  12. T. Winograd and F. Flores, Understanding computer and cognition, Ablex Publishing Corporation, 1990.
  13. D. Jurafsky and J.H. Martin, Speech and Language Prosessing.An Introduction to Natural Language Processing, Computational Linguistics, and Speech Recognition, Prentice Hall, 2008.

Broj časova aktivne nastave nedeljno

 Predavanja2
 Vežbe1
 Drugi oblici nastave1

Ispit

 Predispitne obaveze Aktivnost u toku predavanja (10 poena), seminarski rad (10 poena)
 Završni ispit Kolokvijum-i / završni test (80 poena)